Sosyal Medyada Kanser ile İlgili Bilgi Kirliliği
Sosyal medyanın yaygınlaşması ve erişimin kolay olması ile birlikte sağlık ile ilgili bilgi kirliliği her geçen gün artmaktadır.
2018-2019 yıllarında yapılan bir araştırmada Sosyal medyada paylaşılan en popüler 4 makalede, en yaygın 4 kanser türüyle ilgili bilgilerin 3’te 1’nde yanlış ya da yanıltıcı bilgi olduğu gözlemlenmiştir. Bazı makalelerde ise yanıltıcı bilginin alternatif olarak kanıtlanmamış tedaviler önerecek kadar ciddi olduğu görülmüştür.
Araştırmacılar, insanların gerçek bilgilerden ziyade yanlış bilgilerle meşgul olma olasılığının daha fazla olduğunu ortaya çıkarmıştır. 2019’da Youtube’da prostat kanseri ile ilgili araştırmada bunu görmüşlerdir.
Youtube’da 1 milyardan fazla kullanıcı ve 600.000’den fazla prostat kanseri ile ilgili bilgi vardır. Ortalama 45 bin video incelenmiş ve bu videoların yalnızca %54’ü tıbbi terim kullanmış ve çok azı referans belirtmiştir. Videoların altındaki birçok yorum yanıltıcı/yanlış bilgiler içermektedir. Yanlış bilgiler içeren videoların daha çok izlendiğini ve beğenildiği görülmüştür. Örneğin, en çok izlenen videolardan birinde prostata şifalı otlar enjekte edilmesi önerilmiştir.
Yapılan başka bir çalışmada sosyal medyada (Facebook, Reddit, Twitter, Pinterest) meme kanseri, prostat kanseri, akciğer kanseri ve kalın bağırsak kanseri ile ilgili 200 makale, alanında uzman kişilerce incelenmiştir (her bir kanser türü için 50 makale incelenmiştir).
Yanlış bilgi içeren makalelerin %77’sinde az ya da çok miktarda zararlı bilgi olduğu tespit edilmiştir. Makale içeriklerinde; yanıltıcı tedavi önerileri, önerilen tedavinin etkileri hakkında yanlış bilgilendirme ve tedavi edilebilecek vakalar için tıbbi yardım almayı geciktirici ya da hiç almamayı tavsiye eden yazılar vardır.
İnsanların bu bilgileri nasıl ayırt edebileceklerine dair birkaç seçenek önerilmiştir:
-
İnternet sitesinde okuduğunuz bir makalenin uzantısına dikkat edin. Sonu edu. ya da gov. ile bitiyorsa bir eğitim kurumu tarafından yönetilir. Genellikle güvenebileceğiniz kaynaklardır.
-
Orijinal kaynak yönlendirmesi yapıyorsa haberin asıl kaynağına bakın.
-
Tarihine dikkat edin, ne zaman yayınlandığını veya en son ne zaman düzenleme yapıldığı önemlidir.
Kaynak:
.jpg)
